“ŞİMDİKİ ÇOCUKLAR HARİKA” VE KÜRTÇE KİTAPLAR…
Aziz Nesin’in hem okurlarına hem de biz yakınlarına yaptığı bir haksızlık var, hangi kitabının en değerli olduğunu söylemek çok güç. Bunun 2 nedeni var, hem çok kitap ve yazı yazmış olması hem de hemen hemen her türde yazmış olması…
Ben en çok tiyatro eserlerini beğenirim, bence Türkiye’de “Bişey Yap Met”, “Tut Elimden Rovni”, “Düdükçülerle Fırçacıların Savaşı”, “Çiçu”, “Hadi Öldürsene Canikom” tarzı oyunlar pek yazılmadı.
Romanları da çok önemlidir, çünkü hemen hemen bütün roman kahramanları gündelik yaşamımızın bir parçası olmuştur. Bunların başında “Zübük” gelir, hele bu dönemdeki “Zübük” sayısı rekor kıracak düzeyde bana göre. “Gol Kralı” ve “Tatlı Betüş”te birer kahraman olmuşlardır. Bana göre Yaşar Kemal ile Aziz Nesin’in romanları arasındaki en büyük fark Yaşar Kemal’in romanları, Aziz Nesin’in ise yazdığı kişiler efsaneleşmiştir halkın gözünde. “İnce Memet” kişi olarak değil ama roman olarak yerleşmiştir beynimize, kimseyi “İnce Memet”e benzetmeyiz ama o romanı okumamak da bir eksikliktir bizler için.
Öykülerinden fazla bahsetmenin bir anlamı yok, zaten Aziz Nesin onarla halkın sevgisini kazanmıştır. Anılardan kendi özyaşamöyküsü “Böyle Gelmiş Böyle Gitmez” çok sevilir ama Bursa’da yaşadıklarını anlattığı “Bir Sürgünün Anıları”da bir halk kahramanı olmuştur.
Ancak Aziz Nesin’in bir kitabı var ki hiçbir kitabı onunla beğeni ve satış anlamında baş edememiştir. Hem çocuklara hem de büyüklere yazdığı “Şimdiki Çocuklar Harika” kitabı. Bu kitabın satışı sanırım 500 bini geçti.
Ali Nesin ve Nesin Yayınevi bir karar aldı ve bu kitabı Kürtçeye çevirtti. Yaklaşık 2 yıldır bu kitap piyasada ama bırakın aynı oranda satışı yanına bile yaklaşmıyor. Oysa bu kitabın Türkçesini Kürtler de okumuşlar ama Kürtçesine çok ilgi göstermiyorlar.
Geçtiğimiz TÜYAP Diyarbakır Kitap Fuarı’nda kendi yazılarımın Kürtlerle olan bölümlerini çevirtip ayrı kitap olarak yayınlamayı düşündüm. O yazıları çevirmesini istediğim arkadaşımla bunu konuşurken bana ilginç bişey söyledi.
Kürtler anadillerinden asla vazgeçmemişler, Türklerin asimilasyon çalışmaları başarısız olmuş ama kendi dillerinde okul olmadığından okuma yazma oranı çok düşük. Bu yüzden çokça Kürtçe kitap almalarına karşın bu sayı 2 bin gibi bir sayıda tıkanıp kalıyor ve tercih olarak da kendi dillerinde yazılanları ilk etapta tercih ediyorlar, yani çeviri kitaplar bir anlamda “Olmazsa olmaz”ları değil.
Bu seneki fuara Nesin Yayınevi katılmayınca kitapları ben götürdüm. O konuşmadan sonra fark ettim ki gerçekten Kürtler Aziz Nesin’i Kürtçe değil de Türkçe okumayı tercih ediyorlar.
Bunun en acı yanı öğretmen sınıfa “Şimdiki Çocuklar Harika” kitabını öneriyor, çocuğun önünde 2 alternatif var, biri kendi dilinde, diğeri de ona hele o yaşlarda yabancı olan Türkçe’de. Yabancı, çünkü çocuk anadilinin gramerini bilmediğinden Türkçeyi tam olarak öğrenemiyor, bizim yıllardır kendimizi ve onları kandırdığımız yöre şivesi esasında şiveden çok Kürtlerin Kürtçe düşünüp konuşacaklarını kafalarında çevirmelerinden kaynaklanıyor.
Başından beri savunduğum Kürtçe eğitimin önemini bu kez çok daha iyi anladım. Zaten bilerek yıllarca eğitimsiz bırakılmış 20 milyon insan kendi dilini artık konuşabilse de onun gramerini öğrenmekten uzak yetiştiriliyor. Barış sürecinde belki de ne önemli konu bu.
Bu konuda bir önerim olacak, BDP bu süreçte AKP ve hükümete yazılı bişeyler bildirecekse bunu Kürtçe yazsın, onlar çevirsin, kendi dillerini dayatsınlar, zorlamadan bu hak alınmayacak gibi gözüküyor.
İyi de Aziz Nesin’in Kürtçeye çevrilmiş bu kitabını bugün Türkiye’de kim okuyacak? Hani böyle yoğun bir talep varsa, hiçbir itirazım yok, anadili Kürtçe olan vatandaşlarımız Aziz Nesin’in bu kitabını da diğer kitaplarını da alıp okusunlar. Hatta Nutuk da Kürtçeye çevrilsin mesela… Ya da edebiyatımızın diğer klasik yapıtları da… Said-i Nursi okuyacaklarına bunları okusunlar. Ama Türkiye’de kitap okuyacak kadar Kürtçe okuma ve yazma bilen kaç kişi var? Bilenler de zaten Aziz Nesin’i (ya da mesela Nutuk’u) Türkçeden okuyup anlayacak kadar fasih, yani açık ve anlaşılır derecede Türkçe biliyorlar. Onların bu ve benzer kitapları Kürtçeden okumak gibi bir gereksinmeleri olmasa gerek… Çünkü zamanında, bu ve benzer kitapların hepsini Türkçe olarak okudular, biliyorlar.
Yorum tarafından Silver Price — Temmuz 16, 2013 @ 11:46 am
İyi de Aziz Nesin’in Kürtçeye çevrilmiş bu kitabını bugün Türkiye’de kim okuyacak? Hani böyle yoğun bir talep varsa, hiçbir itirazım yok, anadili Kürtçe olan vatandaşlarımız Aziz Nesin’in bu kitabını da diğer kitaplarını da alıp okusunlar. Hatta Nutuk da Kürtçeye çevrilsin mesela… Ya da edebiyatımızın diğer klasik yapıtları da… Said-i Nursi okuyacaklarına bunları okusunlar. Ama Türkiye’de kitap okuyacak kadar Kürtçe okuma ve yazma bilen kaç kişi var? Bilenler de zaten Aziz Nesin’i (ya da mesela Nutuk’u) Türkçeden okuyup anlayacak kadar fasih, yani açık ve anlaşılır derecede Türkçe biliyorlar. Onların bu ve benzer kitapları Kürtçeden okumak gibi bir gereksinmeleri olmasa gerek… Çünkü zamanında, bu ve benzer kitapların hepsini Türkçe olarak okudular, biliyorlar.
Yorum tarafından Dorothy Burnett — Temmuz 18, 2013 @ 2:22 pm
Son olarak Aziz Nesin’in çoğumuza okumayı sevdirten Şimdiki Çocuklar Harika’sını ‘Zarokên Niha Cı jîr in’ adıyla Kürtçe çeviri olarak bastık. Daha önce Kürtçeye çevrilmişti Aziz Nesin ama Türkiye’de ilk kez Kürtçeye çevriliyor. Bu gecikmeden dolayı özür dileriz.
Yorum tarafından Marquis Simon — Temmuz 31, 2013 @ 10:53 am